Çiftçilerin tarım sektöründe artan sorunlara dikkati çekmek için başlattığı traktörlü eylemler Avrupa’nın birçok ülkesine yayıldı.
Başta Almanya, Fransa, İspanya, Belçika, Hollanda, Polonya, İtalya ve Macaristan’da olmak üzere çiftçiler Avrupa Birliği’nin (AB) tarım politikalarını traktörleriyle protesto ediyor.
Çiftçiler, özellikle iklim değişikliğiyle mücadele kapsamındaki politika ve düzenlemelerin pahalıya mal olduğunu belirterek protestolarını artırıyor.
İLK PROTESTO HOLLANDA’DA YAŞANDI
Bu protestoların en güçlü ve geniş çaplı olanı ilk olarak 2019’da 2000’den fazla traktörün çeşitli bölgelerde trafiği tıkadığı Hollanda’da yaşandı.
Çiftçiler, kara, deniz ve hava kirliliğine yol açan nitrojen emisyonlarını azaltmak için sert önlemler alınmasına yönelik bağımsız bir komite raporunun hükümete sunulmasının ardından traktörleriyle yollara dökülmüştü.
Söz konusu nitrojen emisyonlarının en fazla tarım sektöründen kaynaklandığı, tavsiye edilen önlemlerin ise sektörü etkileyecek adımlar gerektirdiğinden çiftçiler sert önlemler alınması çağrısı yapan raporu protesto etmişti.
Hollanda’nın ardından Belçika’da da çevre düzenlemelerinin maliyetlerindeki artış nedeniyle çiftçiler geçen yıl traktörleriyle Brüksel’de çevre yolunda trafik akışını durdurmuştu.
ANA YOLLARI TRAKTÖRLERLE KAPATTILAR
Şiddeti ve yoğunluğu artış gösteren bu protestolara, son dönemde Avrupa’nın yeni başkent ve şehirleri de eklendi.
Berlin, Paris ve Roma’nın yanı sıra diğer şehirlerin ana yollarını traktörleriyle kapatarak kamuoyunun dikkatini çekmeye çalışan çiftçiler, birliğin tarım politikalarıyla birlikte düşen gelirlerine dikkati çekiyor.
Çiftçiler artan mevzuatı, verilen desteklerdeki kesintileri, Rusya-Ukrayna savaşı sonrası ortaya çıkan yüksek enerji, yakıt ve gübre maliyetlerini, Ukrayna’dan gelen ucuz tahıl ürünleri ve su kullanım kısıtlamalarını eleştiriyor.
Avrupalı çiftçiler, AB’ye, “Yeşil Mutabakat kapsamında karbon gübre ve pestisit kullanımına ilişkin katı kurallar getirerek tarımsal üretimi zorlaştırmak” eleştirisinde de bulunuyor.
Özellikle Polonya ve Romanya’da ucuz Ukrayna tahılının ithalatının yasaklanması talebi öne çıkarken, Fransa’da artan yakıt fiyatları tepkilerin odak noktasını oluşturuyor.
ALMANYA
Hükümetin tarım alanında sübvansiyonları kaldırmayı planlaması nedeniyle çiftçiler, Almanya’nın birçok bölgesinde aralık ayından beri protesto düzenliyor.
Almanya’da çiftçiler son olarak tarımsal mazot sübvansiyonlarında yapılması planlanan kesintilere karşı, hükümeti oluşturan partilerin genel merkezleri önünde traktörlerle gösteri yaptı.
Alman hükümeti, aralık ayındaki protestoların ardından, çiftçiler için tarımsal mazot üzerindeki vergi indirimine aniden son vermek yerine, bunu bu yıl için yüzde 40, 2025 için yüzde 30 azaltmayı, 2026’dan itibaren de tamamen kaldırmayı planladığını, çiftçilerin araçlarına vergi muafiyetini de kaldırmaktan vazgeçtiğini açıklamıştı.
Buna rağmen çiftçiler, 8 Ocak’ta bir haftalık geniş kapsamlı protesto başlatmıştı.
FRANSA
AB’nin en büyük tarım üreticisi olan Fransa’daki çiftçiler, hükümet ve perakendecilerin gıda enflasyonunu düşürme çabalarının birçok üreticiyi enerji, gübre ve nakliye gibi yüksek maliyetleri karşılayamaz hale getirdiğini savunarak hükümetin taleplerine kulak vermesi için traktörleriyle günlerdir yol ve otoyolları trafiğe kapatıyor.
Çiftçiler, ayrıca çevreyi koruma konusundaki “aşırı düzenlemeler” nedeniyle sorun yaşadıklarını belirtiyor ve ödemeleri yetersiz buluyor.
Çok sayıda şehirde gelirlerinin az olmasını ve pestisit yasağı dahil olmak üzere hükümetin tarım politikasını protesto eden çiftçiler, dün de traktörleriyle Paris’e giriş-çıkışları kapatarak eylem yaptı.
İTALYA
AB’nin tarım politikalarını yetersiz bulan İtalyan çiftçilerin protestolarına da traktörleri eşlik ediyor. Düşük ücretler ve fiyat baskılarından rahatsız olan İtalyan çiftçilerin tepkilerinin odağında Yeşil Mutabakat yer alıyor.
İtalya’daki çiftçiler son günlerde bazı küçük şehirlerin giriş ve çıkışlarında traktörleriyle konvoy yaparken, A1 Otoyolu’nun başkent Roma’ya 80 kilometre mesafedeki Orta kasabası mevkiini kapatmak isteyen çiftçilere güvenlik güçleri izin vermeyerek müdahale etti ve tansiyonun yükseldiği anlar yaşandı.
Bir grup çiftçi de Viterbo kentinin giriş-çıkışında trafik akışına engel olarak protestolarını gerçekleştirdi. Güneydeki Foggia kentinde de çiftçiler, 400 kadar traktörle şehir merkezinde konvoy yaptı. Kuzeydeki Udine şehrinde ise 70 traktörler konvoy yaparak, AB’nin tarım politikalarını protesto etti.
İSPANYA
İspanya’daki rekor sıcaklıkların ardından hükümetin kuraklıktan etkilenen Tagus nehrinden su kullanımına kısıtlama getirmesinin ardından çiftçiler Ocak 2023’te Madrid sokaklarına dökülmüştü.
Avrupa’nın diğer ülkelerinde protestolar yayılırken, İspanyol çiftçiler birliğin düzenlemelerini ve hükümet desteğinin yetersizliğini protesto etmek için şubatta yeniden sokaklara çıkmayı planlıyor.
AB’nin çevreyi korumaya ilişkin düzenlemelerinin mahsullerin karlılığını baltaladığını ve gıda fiyatlarını artırdığı eleştirisinde bulunan İspanyol çiftçiler, diğer ülkelerdeki meslektaşlarıyla benzer şikayetleri paylaşıyor.
BELÇİKA
Belçika’da gelirlerindeki azalmadan rahatsız olan çiftçiler idari işlemlerin uzun sürmesi ve iklim düzenlemelerini eleştiriyor.
Çiftçiler, bu günlerde, trafiğin yoğun olduğu saatlerde Brüksel çevre yolunun bir kısmını traktörleriyle kapatarak trafik akışını durdururken, bir başka grup da traktörlerini Avrupa Parlamentosu’nun önüne çekerek sorunlarına dikkati çekmeye çalışmıştı.
ROMANYA
Romanya’da çiftçiler, iki hafta önce yüksek iş maliyetlerini protesto ederken, Ukrayna sınır kapısına erişimi de engelledi.
Çiftçilerin protestolarının odağında yüksek mazot fiyatları, sigorta maliyetlerindeki artış, AB’nin çevreyi korumaya yönelik tedbirleri ve Ukrayna’dan ithal edilen tarım ürünlerinin iç piyasadaki fiyatlar üzerinde yarattığı baskılar yer aldı.
POLONYA
Polonya’daki çiftçilerin de odağında Yeşil Mutabakat ve Ukrayna’dan gelen tahıl ürünleri bulunuyor.
Geçen hafta traktörleriyle ülke genelinde sokağa dökülen Polonyalı çiftçiler, Brüksel’in politikalarını protesto ederken, Ukrayna gıda ürünlerinin Polonya pazarına akın etmesini önlemek için Ukrayna ile ticaret kısıtlamalarının geri getirilmesi talep ediyor ve Yeşil Mutabakatın getirdiği önlemlere karşı çıkıyor.
